Centrum Kultury Zamek

Centrum Kultury ZAMEK w Poznaniu

24-27.10.2024

40 pełnometrażowych filmów dokumentalnych w 4 dni pokażemy w Zamku, w 9 sekcjach tematycznych. 28. Festiwal Filmów Dokumentalnych OFF CINEMA kolejny raz opowie o różnych obliczach świata językiem kina przez wielkie „k”. Nasze ekrany zaleje fala obrazów, które mają wprowadzić w poczucie dyskomfortu. Kino dokumentalne jest wnikliwe, wymagające i nie zawsze reżyserska wizja okazuje się „wygodna”. Jednak wierzymy, że obcowanie z trudnymi perspektywami może zachęcić do myślenia o tym, co warto zrobić, by zapoczątkować zmianę tam, gdzie tego chcemy.

Sekcja „Bardzo Bliski Wschód” poszerza swój zasięg, dostarczając bolesnych historii związanych z konfliktami militarnymi nie tylko u naszych wschodnich sąsiadów, ale i w Palestynie. Wrócimy do wstrząsającego AMBULANSU Mohameda Jabaly’ego – mrocznej, nakręconej w pierwszej osobie relacji z ostatniej wojny w Strefie Gazy w 2014 roku. NIE CHCEMY INNEJ ZIEMI ukazuje ciągnącą się przez dekady batalię prawną palestyńskich mieszkańców Masafer Yatta na Zachodnim Brzegu o zachowanie praw do swojej wioski. Poznamy Runę, szesnastoletnią Kurdyjkę, bohaterkę filmu Agnieszki Zwiefki DRZEWA MILCZĄ, która uciekła z Iraku przed atakami ISIS. Kasia Smutniak wraca do kina jako reżyserka mocnego dokumentu MUR o sytuacji na granicy białoruskiej, a WSZYSTKO MA ŻYĆ Tetiany Dorodnitsynej i Andria Lytvynenki to poruszający portret Anny, który postanowiła ratować zwierzęta po rozpoczęciu pełnoskalowej wojny w Ukrainie.

Na otwarcie Festiwalu zaprezentujemy najnowszy dokument Elizy Kubarskiej o słynnej alpinistce WANDA RUTKIEWICZ. OSTATNIA WYPRAWA. Projekcja będzie jednocześnie częścią projektu CK ZAMEK „Kino bez barier”, czyli w pełni dostępna: z audiodeskrypcją, napisami polskimi dla osób niesłyszących oraz tłumaczeniem na polski język migowy. Po seansie odbędzie się spotkanie z reżyserką filmu oraz prezeską Fundacji Wandalistki – Darią Sieracką. Nie będzie to jedyny film o tematyce górskiej. Pokażemy jeszcze dwie świeże francuskie produkcje: THE WHITE MOUNTAIN i SOPHIE LAVAUD. OSTATNI SZCZYT.

W sekcji „Pokazów specjalnych” polską premierę na OFF CINEMA będzie miał film Agi Błaszczak KRÓLOWA LEOKADIA przybliżający życie i twórczość związanej z Poznaniem, wybitnej polskiej artystki teatru lalek – Leokadii Serafinowicz. DAHOMEJ to nagrodzony Złotym Niedźwiedziem w Berlinie dokument o powrocie zrabowanych skarbów: 26 obiektów historycznych, które opuściły Paryż, by po ponad stu latach znaleźć się w Królestwie Dahomeju – dzisiejszym Beninie. Po filmie zapraszamy na dyskusję o postkolonializmie w wymiarze zrabowanych dzieł sztuki. GDY POWIEJE HARMATTAN Edyty Wróblewskiej opowiada o Barbarze, która jako ośmioletnia dziewczynka podzieliła los tysięcy ghańskich dzieci oddanych do niewolniczej pracy przez własnych rodziców. Reżyserka po seansie porozmawia z publicznością. Głośny temat legalnego dostępu do aborcji w Polsce to temat filmu NIE JESTEŚ SAMA Karoliny Domagalskiej, który przedstawi historię przyjaciółek i aktywistek tworzących Aborcyjny Dream Team. W tej sekcji znalazły się również filmy z cyklów „Wystawa na ekranie”: biograficzny dokument o słynnym artyście, pt. ANDY WARHOL. AMERYKAŃSKI SEN oraz „Kino wokół fotografii”: JAMES HAMILTON. FOTOGRAF NOWEGO JORKU o jednym z największych kronikarzy historii USA ostatnich 50 lat.

W powstałej w 2023 roku sekcji „Granice dokumentu” badamy, wydawałoby się już rozpoznane możliwości gatunkowe kina dokumentalnego, które nie musi kojarzyć się z formą reportażu. Animowany PELICAN BLUE to niesamowita historia węgierskich fałszerzy biletów kolejowych w latach 90., NIEUKOŃCZONY FILM z powodu pandemii koronawirusa odsłania utratę wartościowej historii chińskiego aktora Qina Hao, ale też kulisy kina dokumentalnego, a tegoroczny partner OFF CINEMA – Festiwal Filmów Animowanych ANIMOCJE z Bydgoszczy – zaprezentuje interesujący zestaw krótkometrażowych, animowanych filmów dokumentalnych.

W sekcji „Eco Doc” poznamy filmy, które oddają hołd zagrożonej przyrodzie i przybliżają więzi ludzi z naturą. LAS Lidii Dudy opowie o rodzinie mieszkającej w prastarej puszczy i konsekwencjach bliskiej granicy z Białorusią. Na spotkanie z widz(k)ami przyjedzie Franciszek Berbeka, reżyser pierwszego filmu o Włodzimierzu Puchalskim NIEWYRAŹNY KLEKOT PTAKÓW, pionierze polskiego filmu przyrodniczego. METAMORFOZA Pima Zwiera to biografia Marii Sibylli Merian – siedemnastowiecznej niemieckiej badaczki i prekursorki entomologii, ekologii, biologii rozwoju. Z kolei przytłoczony degradacją ukochanej rzeki muzyk w PRZYNOSZĘ CI DZIKOŚĆ postanawia przepłynąć tradycyjną, drewnianą łodzią 1300 km, by symbolicznie odzyskać dla niej dzikość. 

„Filmy o filmach” to nieco autotematyczna sekcja, gdzie porozmawiamy o kinie z największymi nazwiskami branży w dylogii dokumentalnej POKÓJ 666/POKÓJ 999 i poznamy biografie tuzów X-Muzy: Andrzeja Seweryna w JESTEM POSTACIĄ FIKCYJNĄ, reżysera „Zakochanego bez pamięci” w MICHEL GONDRY: ZRÓB TO SAM czy twórcy „Suspirii” w filmie DARIO ARGENTO: PANICO.

W najliczniejszej sekcji „Dźwięków dokumentu”, której towarzyszy konferencja naukowa organizowana przez Instytut Filmu, Mediów i Sztuk Audiowizualnych UAM, znalazły się: polski dokument o słupskim zespole Eva Braun LOVE, PEACE, NOISE, trzecia odsłona historii zespołu Cool Kids of Death DWADZIEŚCIA LAT PÓŹNIEJ: C.K.O.D.3. Będzie też okazja zobaczyć najnowszy dokument Łukasza Rondudy („Serce miłości”, „Wszystkie nasze strachy”) i Dawida Nicekla opowiadający o muzyce techno i kulturze rave w Polsce lat 90. RAVE zostanie pokazany w nietypowych okolicznościach – znanym klubie Ekwador w Manieczkach. Kolejny raz będzie można przyjrzeć się sylwetce Nicka Cave’a i jego muzycznym początkom w THE BIRTHDAY PARTY: BUNT W NIEBIE. Z kolei OMAR I CEDRIC opowiedzą o kultowym The Mars Volta i filozofii progresywnego rocka. ŚCIEŻKA DŹWIĘKOWA ZAMACHU STANU to wyjątkowy portret historycznego momentu Afryki lat 60., w którym 16 krajów ogłosiło niepodległość, a USA próbowało studzić emocje największymi gwiazdami jazzu.

Przypomnimy najważniejsze filmy minionego roku w sekcji „Sezon”: ANSELMA Wima Wendersa, będącego kroniką sztuki słynnego niemieckiego artysty Anselma Kiefera, hit zeszłorocznej edycji festiwalu CZTERY CÓRKI czy SIOSTRZEŃSTWO ŚWIĘTEJ SAUNY – estoński kandydat do Oscara o sile siostrzeństwa, pięknie każdego ciała i oczyszczającej mocy saun.

Do rozmów o tematach podjętych przez kino zapraszamy również literaturę. Kolejny raz zapowiadamy spotkania w wyjątkowej sekcji nie-filmowej OFF CINEMA. W tym roku o wciąż niedocenianym kobiecym sporcie porozmawiamy z pisarkami – Anną Sulińską („Olimpijki”) i Karoliną Wasilewską („Polka gola! O kobietach w futbolu”) oraz Alicją Zając – trenerką piłkarek Lecha Poznań. Po spotkaniu zaprezentujemy film COPA71, przedstawiający historię Mistrzostw Świata w Piłce Nożnej Kobiet w 1971 roku. O starych i nowych problemach Puszczy Białowieskiej opowie Dorota Borodaj, autorka książki „Szkodniki. O ludziach, drzewach i maszynach w Puszczy Białowieskiej” oraz Patryk Sielecki, producent poruszającego LASU Lidii Dudy.

Dokumentalną propozycję wysyłamy też do najmłodszej publiczności. W paśmie „Poranki dla dzieci” pokażemy norweski film o chłopcu pracującym w przetwórniach ryb pt. BRUDNA ROBOTA Solveiga Melkeraaena oraz KINA I YUK – historię dwóch lisów polarnych mieszkających w mroźnej Arktyce, gdzie przygotowują się do roli rodziców.